fb
 twitter
 insta
 tik tok
 wup
 wup
 viperr
 email

Σφακιανή αρχιτεκτονική

Πρωταρχική μορφή κατοικίας το Σφακιανό μονόσπιτο, ανήκει σε έναν από τους πλέον αρχέγονους τύπους της Μεσογείου. Το Σφακιανό καμαρωτό πλατυμέτωπο μονόσπιτο, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα μνημεία για την ιστορία του πολιτισμού και τη λαογραφία της περιοχής. Στο δρόμο που ακολούθησε στην εξέλιξη του, παραμένει σταθερά δεμένο με την πρωταρχική του μορφή και παράδοση.

Στο μονόσπιτο έρχεται να προστεθεί το παράσπιτο, το Πυργόσπιτο, η καμινάδα με τον ανηφορά, ο εξώστης και ο όροφος. Μια από τις πιο γνήσιες μορφές του Σφακιανού μονόσπιτου, είναι εκείνη που επικρατεί στον Καλλικράτη. Η μορφή αυτή συναντάται αυτούσια σε όλα τα χωριά των Σφακίων πλην της Χώρας. Είναι το σπίτι με την καμάρα, το "καμαρόσπιτο". Με την παρεμβολή της καμάρας συντελείται ένας διαχωρισμός που χωρίς να διασπά την ενότητα του εσωτερικού, δημιουργεί ιδιαίτερους χώρους με λειτουργική αυτονομία που εξασφαλίζουν σωστή εκμετάλλευση στο κτίσμα, αφαιρώντας κάθε ίχνος μονοτονίας. Το ‘μπροσγιαλίτικο σπίτι’ στη Χώρα Σφακίων εκφράζει το άλλο μεγάλο στοιχείο των Σφακίων , τη θάλασσα, όχι μόνο σαν φυσικό περίγυρο, αλλά κυρίως σαν πηγή πλούτου και ευημερίας. Είναι το σπίτι του μεσοαστού. Στο ισόγειο βρίσκεται η κουζίνα, η μεγάλη αίθουσα και στοά που λέγεται καμάρα ή χαγιάτι . Ο όροφος εκτείνεται μόνο στο χώρο που αντιστοιχεί στη μεγάλη αίθουσα και χρησιμοποιεί τις ευρύχωρες ταράτσες που καλύπτουν τη κουζίνα και τη στοά. Η επικοινωνία με τον όροφο και τον οντά, εξασφαλίζεται είτε με εσωτερική ξύλινη σκάλα, είτε με εξωτερική λίθινη. Όσο και αν το κτίσμα είναι πιο περιποιημένο, επικρατεί και εδώ η γυμνή μορφή που την συνθέτουν τα απλά ευθύγραμμα στοιχεία, με την παρεμβολή του ημικυκλικού τόξου στην όψη του προστώου.